Beta-glucan là hoạt chất chiết xuất từ nấm và các loại ngũ cốc có tác dụng kích thích miễn dịch mạnh nhất trong các hoạt chất từ thực vật. Beta-glucan thường được sử dụng để tăng sức đề kháng, dùng cho bệnh nhân ung thư, tiểu đường, mỡ máu cao,… Chất lượng của beta-glucan do nguồn gốc và phương pháp chiết xuất quyết định. Bài viết dưới đây sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Beta-glucan và phân loại beta-glucan
Beta glucan là polysaccharide có trong thành tế bào nấm men, các loại nấm ăn được, vỏ các loại ngũ cốc như yến mạch, lúa mạch, lúa mì. Đây là hoạt chất kích thích miễn dịch mạnh nhất trong các hoạt chất chiết xuất từ thực vật. Beta-glucan được phát hiện và nghiên cứu từ những năm 1960 ở châu Âu và Nhật Bản.
Ở châu Âu, các nhà khoa học phát hiện ra beta-glucan có trong một loại thuốc kích thích miễn dịch tên là Zymosan. Zymosan là hỗn hợp thành tế bào nấm men gồm protein, lipids, polysaccharide tuy nhiên thuốc này đã bị cấm sử dụng từ những năm 1940 do những tác dụng phụ trên bệnh nhân. Mãi tới năm 1960, các nhà khoa học tại Đại học Tulane, Hoa Kỳ đã phát hiện ra thành phần chính có tác dụng kích thích miễn dịch trong Zymosan là beta-1,3/1,6-D-glucan, không có độc tính và tác dụng phụ.
Kể từ đó các nghiên cứu về beta-glucan được thực hiện ngày càng nhiều trên thế giới. Tính đến nay số lượng nghiên cứu công bố trên tạp chí y khoa Hoa Kỳ Pubmed đã lên tới gần 30.000.
β-glucan được nghiên cứu chủ yếu gồm 2 loại chính là β-(1,3/1,6)-D-glucan và β-(1,3/1,4)-D-glucan. Trong đó, β-(1,3/1,6)-D-glucan có trong thành tế bào các loại nấm còn β-(1,3/1,4)-D-glucan có trong vỏ ngũ cốc. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng β-(1,3/1,4)-D-glucan là dạng hòa tan, có hoạt tính sinh học kém hơn β-(1,3/1,6)-D-glucan là dạng không hòa tan.
Ngay cả dạng beta-1,3/1,6-D-glucan thì được chiết xuất từ các loại nấm khác nhau thì tỷ lệ % giữa liên kết 1,3 và 1,6 cũng khác nhau. Tỷ lệ này ảnh hưởng đến đặc tính hóa lý và hoạt tính sinh học của beta-1,3/1,6-D-glucan. Trong đó, nếu % liên kết 1,6 càng nhiều thì hoạt tính sinh học càng mạnh. Nấm men Saccharomyces cerevisiae, 1 loại vi sinh vật được dùng cho quá trình lên men bánh mì, rượu bia có chứa 60% beta-1,3/1,6-D-glucan là loại nấm được sử dụng phổ biến để chiết xuất beta-glucan do tỷ lệ beta-1,6-D-glucan cao nhất là 15%.
Comments